จากปัญหาความรุนแรงในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนที่ส่งผลผลกระทบต่อเด็กและเยาวชนทั้งบาดเจ็บและเสียชีวิต และจำนวนมากกลายเป็นเด็กกำพร้า โครงการ Peace Please มุ่งเน้นการสร้างพื้นที่ปลอดภัย โดยอาศัยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน เพื่อให้เกิดพื้นที่ที่ปลอดภัยสำหรับเด็กและเยาวชนอย่างแท้จริง

ปัญหาและที่มา

เด็กคืออนาคตของชาติ  ที่ชายแดนใต้ นับเวลาย้อนไป9 ปีที่ผ่านมา  มีจำนวนเด็กและเยาวชน บาดเจ็บ 431 คนและเสียชีวิต 86 คน  รวม 510 คน มีเด็กกำพร้ามากกว่า 5,000  คน  ไม่นับเด็ก เยาวชน ที่ต้องใช้ชีวิตอย่างหวาดกลัวไม่ปลอดภัย  ส่งผลต่อสุขภาพจิต  ความมั่นคงในอนาคต  เรามักจะพูดว่าเด็กคืออนาคตของชาติ  แต่ที่นี่ยังไม่มีกระบวนการเพื่อสร้างพื้นที่ปลอดภัยสำหรับเด็ก เยาวชน  เป็นพื้นที่ ที่ปลอดความรุนแรง เป็นพื้นที่ ที่มีกระบวนการสร้างความเข้าใจ การมีส่วนร่วม และพร้อมประกาศเป็นพื้นที่ โรงเรียน ชุมชน ปลอดภัย  เด็กลูกเหรียง (เด็กที่สูญเสียผู้ปกครอง ที่อยู่ภายใต้การดูแลของสมาคมฯ) พูดเสมอว่า การเยียวยาโดยการให้เงิน เป็นการบรรเทาความเดือดร้อนเฉพาะหน้า  แต่การให้เครื่องมือ  การสร้างความรู้ให้พวกเขา  จะสามารถช่วยให้เขามีชีวิตที่มั่นคงและยั่งยืนมากกว่าเป็นความรู้สึกร่วมของเด็ก เยาวชน  ในพื้นที่ทุกคนที่ต้องการพื้นที่ปลอดภัย  ที่จะสามารถสร้างความอุ่นใจ และได้รับการคุ้มครอง ตามอนุสัญญาสิทธิเด็ก ที่ว่าด้วยการปกป้องคุ้มครอง  โครงการนี้ จึงมุ่งเน้น การสร้างโมเดลพื้นที่ปลอดภัย โดยสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน เพื่อให้เกิดโมเดลพื้นที่ปลอดภัยสำหรับเด็กและเยาวชนอย่างแท้จริง  

ทางแก้ปัญหา

สร้างความรู้เรื่องการสร้างพื้นที่ปลอดภัย  สร้างการมีส่วนร่วมเพื่อให้เกิดมาตรการการป้องกันในพื้นที่ปลอดภัย โดยเด็ก เยาวชน ผู้หญิง ผู้ใหญ่ในชุมชน ผู้นำชุมชน ครู เจ้าหน้าที่ความมั่นคง หน่วยงานที่รับผิดชอบ  พร้อมมีการเซ็นบันทึกข้อตกลงร่วมกัน  และประกาศต่อสาธารณะ เป็นพื้นที่ปลอดภัยสำหรับเด็ก เยาวชน  โดยมีคณะทำงานสนับสนุนความรู้  เครื่องมือ   เพื่อประเมินผล  และส่งเสริมความร่วมมือในอนาคต ใน 8 พื้นที่ ครอบคลุมพื้นที่ชุมชนรอบๆโรงเรียนประถมศึกษา 4 โรงเรียน และโรงเรียนมัธยมศึกษา 4 โรงเรียน

วิธีการทำงาน

• จัดประชุมคณะทำงาน  และที่ปรึกษาด้านองค์ความรู้กระบวนการสร้างหลักสูตร และออกแบบพื้นที่ Peace Please   เพื่อพัฒนากิจกรรมการมีส่วนร่วมและจัดการความขัดแย้งในเด็กและเยาวชน
• อบรมคณะทำงานประจำโรงเรียนเครือข่าย ประกอบด้วย ครู 2 คน นักเรียนหญิง 2 คน นักเรียนชาย 2 คน ผู้นำชุมชน 1 คน จนท.ความมั่นคงที่รับผิดชอบพื้นที่ละ 1 คน ปลัดประจำตำบล 1 คน   ผ่านกระบวนการในหลักสูตร  พร้อมคู่มือการจัดการความขัดแย้งในเด็กและเยาวชน โดยทุกคนสามารถปรับ เพิ่มเติมข้อมูลให้สมบูรณ์ เพื่อความเข้าใจในการนำไปใช้ในพื้นที่จริง  พร้อมวางแผนการทำงาน
• แต่ละพื้นที่ดำเนินการสร้างเวทีวิเคราะห์ปัญหา  แนวทางแก้ไข และพัฒนาข้อตกลงร่วมกัน โดยมีคณะทำงานติดตามสนับสนุน อย่างต่อเนื่อง
• จัดประชุมครู คณะทำงาน เพื่อวัดผล ปรับปรุงรูปแบบกิจกรรมเพื่อปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
• ถอดบทเรียน  เพื่อนำไปสู่การขยายผลในปีที่ 2
•  เวทีสาธารณะนำเสนอโมเดลพื้นที่ปลอดภัย  แนวทางการขยายพื้นที่ในอนาคต

สถานะและความสำเร็จในปัจจุบัน

สมาคมเด็กและเยาวชนเพื่อสันติภาพชายแดนใต้ ดำเนินงานด้านการป้องกัน ซึ่งสามรถพัฒนาความร่วมมือโรงเรียนในเครือข่าย จำนวน 22 โรงเรียน ใน 7 ปี ที่ผ่านมา และสนับสนุนทุนการศึกษาเด็กและเยาวชน จนจบปริญญาตรี จำนวน 164  คน และช่วยเหลือเด็กและเยาวชนผ่านกระบวนค่ายเยียวยา งานเยี่ยมบ้าน กว่า 2,912  คน  และสร้างแกนนำผ่านค่าย กระบวนการอาสาสมัคร มากกว่า 1,000 คน  และห้องสมุด สร้างแหล่งเรียนรู้ คัดหนังสือลงชุมชน กว่า 18 พื้นที่ มีจำนวนหนังสือที่เข้ามาในระบบ มากกว่า 16,000 เล่ม

แหล่งเงินทุนในปัจจุบัน:  เงินบริจาคโดยการระดมทุนผ่านเสื้อและสมุด ภาพวาดของเด็ก ๆในการดูแลของสมาคมฯ  และรับทุนสนับสนุนจาก สสส. และการดำเนินงานด้านเยาวชนกับธรรมาภิบาล  4 ปี ที่ผ่านมา ผ่านโครงการสะพานเสริมสร้างประชาธิปไตย USAID ซึ่งได้หมดสัญญาโครงการเมื่อเดือนมกราคม ที่ผ่านมา

หน่วยงานอ้างอิง:  สภาองค์การพัฒนาเด็กและเยาวชนแห่งประเทศไทยฯ มูลนิธิอโชก้า (ประเทศไทย)

เป้าหมายระยะยาวที่โครงการนี้จะสร้างการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และสิ่งแวดล้อม

มีมาตรการการมีส่วนร่วมเพื่อสร้างพื้นที่ปลอดภัย Peace Please สำหรับเด็ก เยาวชน คนในชุมชน  สร้างความร่วมมือ  ความเข้าใจที่ถูกต้อง  อันจะนำไปสู่การลดจำนวนการก่อเหตุรุนแรง  การบาดเจ็บ การสูญเสียในเด็กและเยาวชน  รวมทั้งพื้นที่สำหรับเด็กและเยาวชนได้รับการปกป้อง คุ้มครองอย่างแท้จริง

วิธีการวัดและตัวชี้วัดผลลัพธ์ทางสังคมและสิ่งแวดล้อม

โครงการ Peace Please  จะสามารถสร้างคนที่มีความรู้ ความชำนาญ การจัดกิจกรรมการมีส่วนร่วม  ให้เกิดขึ้นในพื้นที่  สร้างองค์ความรู้ใหม่ ที่สามารถนำไปขยายผลยังโรงเรียน ชุมชน พื้นที่อื่นๆได้อย่างต่อเนื่อง  ที่สำคัญ เมื่อคนมีชีวิตอยู่ คนๆนั้นย่อมสร้างการเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้น เพื่อให้สันติภาพได้ค่อยๆผลิบานที่ชายแดนใต้

ทรัพยากรจำเป็นต่อการขยายผลและนำไปใช้

คน : – 

เครือข่าย : – 

องค์ความรู้ :

องค์ความรู้เกี่ยวกับกระบวนการสันติภาพ การสร้างการมีส่วนร่วมในพื้นที่ การทำแผนที่ชุมชน การทำข้อตกลงหรือกฏกติการ่วมกันในการปกป้องชุมชน

เงินทุน :

เงินสนับสนุนจำนวน 40,000 บาทต่อเดือน สำหรับการจัดกิจกรรมสร้างการมีส่วนร่วม จัดเวทีและติดตามข้อตกลงชุมชน ในพื้นที่นำร่อง 4 พื้นที่

และเงินสนับสนุนประมาณ 100,000 บาทต่อพื้นที่ทำงาน  สำหรับการขยายพื้นที่ปลอดภัยออกไปอีก 30 พื้นที่ ใน 3 จังหวัด 

องค์กรผู้รับผิดชอบโครงการ :  สมาคมเด็กและเยาวชนเพื่อสันติภาพชายแดนใต้ (กลุ่มลูกเหรียง)